मायक्रोसॉफ्ट वर्डची ओळख

	खाली दिलेल्या चित्रामध्ये निरनिराळ्याजागेस क्रमांक दिले आहेत. तर त्या चित्राच्या खाली त्या-त्या क्रमांकाचे स्पष्टीकरण असलेल्या फाईलीची लिंक दिली आहे. १. [ Menu Bar ] मेनू बार मायक्रोसॉफ्ट वर्ड मध्ये उपयोगी पडणारी सर्व बटणे आधीपासूनच समोर दिलेली असतात. परंतू त्याव्यतिरीक्त देखिल लागणार्‍या काही गोष्टीसाठी इतर अतिरीक्त बटणांची गरज असते, ती बटणे मेनू बार मध्ये दिलेली असतात. त्याचप्रमाणे समोर असलेली बटणे देखिल मेनू बार पून्हा दिलेली असतात.  त्यामुळे मेनू बार मधिल सर्वच बटणांची माहिती न देता त्यातील महत्वाच्या बटणांची माहिती इथे दिली आहे. मेनू बार मधिल काही उपयोगाच्या बटणांची थोडक्यात माहिती इथे दिली आहे,    मायक्रोसॉफ्ट वर्ड हा सर्रास वापरला जाणारा सॉफ्टवेअर आहे. असे असले तरी या सॉफ्टवेअर मधिल बऱ्याच गोष्टी सर्वांना माहित नसतात ज्या काम करताना उपयोगी पडू शकतात. इतकेच नाही तर आपले काम अधिक सोपे आणि लवकर होऊ शकते. १) काही वेळेस अशी गरज पडते की आपण इंग्रजी मध्ये टाईप केलेले वर्ड मधिल काही भाग अथवा संपूर्ण फाईल मधिल काम आपणास बदलून इंग्रजीत कॅपिटल अथवा स्मॉल [ Capital or Small characters ] अक्षरांमध्ये करुन हवे असते. अशा वेळेस आपणास जो परिच्छेद हवा असेल तो सिलेक्ट करुन बटनांच्या वरील मेनू बार मधिल फॉरमॅट [ Format ] विभागातील चेंज केस [ Change Case ] वर क्लिक करा. आता इथे समोर येणाऱ्या चौकोनामध्ये आपणास आपले काम कोणत्या प्रकारामध्ये हवे आहे ते निवडून खालील 'OK' वर क्लिक केल्यास त्याप्रमाणे आपणास आपले काम कॅपिटल अथवा स्मॉल अक्षरामध्ये बदलता येते. २) हेडर आणि फुटर Header and Footer :- बऱ्याच वेळेस अशी गरज पडते की वर्ड मध्ये एखाद्या फाईलमध्ये काम करताना त्यातील प्रत्येक पानाच्या वर आणि खाली काहीतरी गोष्ट सतत हवी असते. जसे एखादी फाईल जर कंपनी पत्राप्रमाणे [ Letterhead ] हवी असल्यास त्या फाईलच्या प्रत्येक पानाच्या वर आपणास त्या कंपनीचे नाव द्यावे लागते, तसेच प्रत्येक पानाच्या खालच्या बाजूस पान क्रमांक अथवा दिनांक हवा असतो. अशा प्रकारे प्रत्येक पानाच्या वर आणि खाली काही गोष्टी सतत द्याव्या लागत असतील तर त्यासाठी बटनांच्या वरील मेनूबार मधिल [ View ] विभागातील [ Header and Footer ] वर क्लिक करावे. आता लगेच पानाच्या वरच्या बाजूस एक चौकोन तयार होऊन त्यामध्ये कर्सर असेल. या जागेमध्ये आपण पानाच्या वरच्या बाजूस जे हवे ते द्यावे तर समोर आलेल्या [ Header and Footer ] च्या चौकोना मधिल बटने वापरुन त्याजागी पान क्रमांक, दिनांक अथवा वेळ देऊ शकतो. त्यानंतर [ Footer ] म्हणजेच पानाच्या खालील जागी जाण्यासाठी असलेल्या त्या चौकोनातील [ Switch Between Header and Footer ] बटनावर क्लिक केल्यास आपल्या समोर पानाच्या खालच्या बाजूची जागा दिसते. या ठिकाणी आपण आपणास प्रत्येक पानाच्या खालच्या बाजूस जे हवे ते द्यावे अथवा बटनाद्वारे निवडावे. आपले काम झाल्यास त्या चौकोनातील [ Close ] ह्या बटनावर क्लिक केल्यास तो चौकोन बंद होतो. अशा प्रकारे आपल्या फाईलमध्ये [ Header and Footer ] दिसल्यावर ते प्रत्येक पानाला लागू होते. प्रत्येक वेळेस पानाच्या वर आणि खाली सतत टाईप करावे लागणारे कमी होऊन वेळ वाचतो. ३) फुल स्क्रिन [ Full Screen ] : तसे पाहता वर्ड मध्ये काम करताना जिथे आपण टाईप करतो ती काम करायची जागा पुरेशी आहे. वरच्या बाजूस असलेली बटनांनी व्यापलेली जागा त्या मानाने फारच कमी आहे, तरी देखिल एखाद्या वेळेस काम करताना आपणास जर आपल्या कामाव्यतिरीक्त इतर कुठल्याही गोष्टी दिसू नये असे वाटत असल्यास बटनांच्या वर असलेल्या मेनूबार मधिल [ View ] विभागातील [ Full Screen ] वर क्लिक केल्यास इतर सर्व गोष्टी बंद होऊन आपली चालू फाईल समोर दिसते. त्या सोबत स्क्रिनवर [ Full Screen ] बंद करण्यासाठी चे बटन असते. त्यावर क्लिक केल्यास पुन्हा पुर्ववत स्थितीमध्ये आपले पान दिसू लागते. ४) एखादे वाक्य अथवा गोष्ट कॉपी [ Copy ] केली ती कॉम्प्युटरच्या डोक्यामध्ये तात्पुरती साठवली जाते आणि पेस्ट [ Paste ] केल्यानंतर कॉपी केलेली गोष्ट तशीच्या तशी तिथे उमटते. त्यानंतर दुसरी एखादी गोष्ट कॉपी केल्यास आधी कॉपी केलेली गोष्ट कॉम्प्युटरच्या डोक्यातून निघून जाते व नंतर पुन्हा पेस्ट केल्यास फक्त शेवटी कॉपी केलेलीच गोष्ट उमटते, हे सर्वांना माहित असते. परंतु मायक्रोसॉफ्ट वर्ड मध्ये यासाठी एक चांगली व्यवस्था केलेली आहे. आपण जसजसे एक - एक गोष्ट कॉपी करत जाता तसतसे कॉम्प्युटर त्याच्या डोक्यातून आधी कॉपी केलेल्या गोष्टी काढून टाकतो व शेवटी कॉपी केलेली गोष्ट डोक्यात ठेवतो त्या ऐवजी वर्ड मधिल या महत्वाच्या व्यवस्थेमूळे वर्ड सॉफ्टवेअर आपण कॉपी केलेल्या सर्व गोष्टी डोक्यात साठवत जातो. [ Edit ] विभागातील [ Office Clipboard ] या नावावर क्लिक केल्यास पानाच्या उजव्या बाजूस एक रकाना सुरु करतो. त्यामध्ये आपण कॉपी केलेल्या सर्व गोष्टी असतात. आपणास जेव्हा जो शब्द हवा असेल तेव्हा त्या ( आधी कॉपी केलेल्या ) शब्दावर क्लिक केल्यास तो शब्द अथवा वाक्य पानावर उमटते. ५) वर्डमध्ये आपल्या फाईलमध्ये एखादे चित्र [ Photo / Image ] आणायचे असेल तर बटनांच्या वरील मेनूबार मधिल [ Insert ] ह्या विभागातील [ Picture ] या उपविभागामध्ये [ From File ] वर क्लिक करा. यामुळे आपणा समोर येणाऱ्या चौकोनात कॉम्प्युटर आपले चित्र निवडायला सांगेल. तुम्ही हव्या असलेल्या फोल्डरमध्ये जाऊन ते चित्र सिलेक्ट करायचे व नंतर त्या चौकोनातील [ Insert ] ह्या बटनावर क्लिक केल्यास ते चित्र आपल्या चालू फाईलमध्ये येते. आपल्या फाईलमध्ये चित्राप्रमाणे आपण इतरही अनेक गोष्टी आणू शकतो. जसे तक्ता, आलेख, चिन्हे इ. इ. त्या व इतर अशा अनेक गोष्टी आणण्यासाठी वर सांगितलेल्या [ Picture ] ह्या उपविभागामध्येच त्यांची अधिक बटने सापडतील. ६) आपल्या चालू फाईलच्या मागच्या बाजूस एखादा रंग अथवा एखादी छानशी डिझाईन द्यायची असल्यास बटनांच्या वरील मेनूबार मधिल Format विभागातील Background वर क्लिक केल्यास बाजूला रंगांचा एक चौकोन येतो, त्यातील आपणास हवा असलेला रंग निवडल्यास तो रंग चालू फाईलीच्या येतो. त्याच विभागात More Colors आणि Fill Effects द्वारे इतर अनेक रंग तसेच रंगाच्या विविध छटा देवू शकतो. माहितीसाठी इथे क्लिक करा. ५. [ File ] फाईल : - या विभागामध्ये Page Setup -  या विभागामध्ये आपण चालू फाईलच्या पानाची सेटींग बदलू शकतो. उदा. पान आडवे अथवा सरळ उभे करण्यासाठी, मार्जीन सेट करण्यासाठी इ. ६. [ Edit ] एडिट : - या विभागामध्ये Select All -  या बटणावर क्लिक केल्यास चालू फाईलमधिल सर्व गोष्टी सेलेक्ट होतात. Find -  या बटणाद्वारे आपण चालू फाईलमध्ये एखादा शब्द अथवा वाक्य शोधू शकता Replace -  चालू फाईलमध्ये एखादा शब्द शोधून त्याच्या एवजी दुसरा शब्द बदलायचा असल्यास या बटणाचा उपयोग होतो. Go To -  चालू फाईलमध्ये आपणास ठराविक एखाद्या पानावर जायचे असल्यास या बटणाचा उपयोग होतो. ७. [ View ] व्ह्यू : - या विभागामध्ये Full Screen -  या बटणावर क्लिक केल्यास चालू फाईल संपूर्ण पानभर दिसू लागते व वर्डमधिल इतर बटणे नाहिशी होतात. तसेच परत व्यवस्थित करण्यासाठी कि-बोर्डवरील एस्केप बटण दाबावे. ८. [ Insert ]  इंसर्ट : - या विभागामध्ये Page Numbers -  या बटणावर क्लिक केल्यास चालू फाईलीच्या खा़ली अथवा वर क्रमवारीत संख्या येतात. Date and Time -  या बटणावर क्लिक करुन चालू फाईलमध्ये कर्सर ज्या ठिकाणी असेल तेथे चालू दिनांक व वेळ आणता येते. Symbol -  या बटणावर क्लिक करुन कि-बोर्डवर नसलेली अनेक निरनिराळी चिन्हे आणता येतात. Picture -  या बटणावर क्लिक करुन चालू फाईलमध्ये कॉम्प्युटरमधिल अथवा इतर चित्रे आणता येतात. ९. [ Format ]  फॉरमॅट : - या विभागामध्ये Font -  या बटणावर क्लिक करुन आपण एकाच ठिकाणाहून सिलेक्ट केलेल्या वाक्याची स्टाईल सर्व प्रकाराने बदलू शकतो. Theme -  या विभागामध्ये आपण चालू फाईलीसाठी चांगल्या प्रकारच्या डिझाईंन्स तसेच स्टाईल्स निवडू शकतो, ज्यामूळे चालू फाईलीच्या मागे एखादे चांगले चित्र आणि फाईलमधिल मजकुरासाठी चांगली मांडणी येवू शकते. १०. [ Tools ]  टूल : - या विभागामध्ये Word Count -  या बटणावर केल्यास चालू फाईलमध्ये असलेल्या सर्व मजकूरातील एकुण पाने, एकुण शब्द, एकुण अक्षरे, मोकळ्या जागा, एकुण परिछेद आणि  एकुण ओळी यांची माहिती मिळते. Speech -  या विभागामध्ये तर माईकद्वारे आपण बोललेले टाईप करण्याची देखिल सोय आहे, त्यासाठी आपल्या कॉम्प्युटरला माईक, स्पिकर्स असणे आवश्यक आहे. त्याचसोबत अशाप्रकारे बोललेले टाईपकरण्यासाठी वर्ड मध्ये त्याला आपला आवाज समजावा म्हणून सराव देखिल करावा लागतो. Protect Document -  या बटणावर क्लिक करुन आपण चालू फाईलमधिल मजकूर पासवर्डने सुरक्षित करु शकता. म्हणजेच एखादी व्यक्ती आपली फाईल उघडू शकते परंतू त्यामध्ये बदल करु शकत नाही. Letters and Mailings -  या विभागामधिल ' Mail Merge ' या विभागामध्ये आपण वर्डमध्ये एखादे पत्र केल्यास त्यास आपणच तयार केलेल्या कॉम्प्युटरमधिल ' Address Book '  मधिल पत्ते जोडून एकच पत्र पण ' Address Book '  मधिल निरनिराळे पत्ते घेवून प्रिंट काढू शकतो. ११. [ Table ]  टेबल : - या विभागामध्ये Convert -  या विभागाद्वारे आपण टेबल न तयार करता टाईप केलेल्या मजकूरास नंतर टेबलमध्ये बसवू शकतो, तर याविरुद्ध आधिच टेबलमध्ये टाईप केलेल्या मजकूरास नंतर टेबल रहित करु शकतो. १२. [ Window ]  विंडो : - या विभागामध्ये आपण एकाचवेळी उघडलेल्या अनेक फाईलींना एकाच वेळी बघण्याची सोय आहे. तसेच एका फाईलमधून दुसर्‍या फाईलमध्ये जाण्याची सोय आहे. १३. [ Help ]  हेल्प : - या विभागामध्ये मायक्रोसॉफ्ट वर्ड संबधी सर्व मदत मिळते. या मध्ये वर्डमधिल सर्व बटणांची विस्तृत माहिती आहे. तसेच एखादे बटण आपल्यास कसे वापरायचे ते कळत नसल्यास त्याचे नाव देवून माहिती पाहिल्यास त्याची सर्व माहिती तसेच ते बटण कसे वापरायचे ती सर्व माहिती समोर येते.